Muzycznych pojęć słowniczek: I

Na literę I znajdziemy wiele muzycznych pojęć powiązanych w głównej mierze z muzyką klasyczną, takie jak impresja, impromptu albo intermezzo. Oto kolejna część muzycznego słowniczka.

ZNAJDZIESZ:

• gatunki muzyczne
• niektóre bardzo podstawowe i popularne pojęcia muzyczne (w tym wpisie np. instrument)
• nazwy muzycznych zawodów
• instrumenty
• tempa używane w muzyce
• rodzaje utworów
• czynności w jakiś sposób związane z muzyką 
• niektóre historyczne zagadnienia
• rzadziej używane określenia stosowane w zapisie nutowym.
  

(NIEMAL NA PEWNO) NIE ZNAJDZIESZ:

• opisów podstawowych nut (cała nuta, półnuta, ćwierćnuta; do, re, mi, itp.) i pięciolinii, w końcu do przedszkola już chyba nie chodzisz, co?
• metrów muzycznych (np. 3/4, 4/4; nie mylić z tempem)
• zespołów i artystów.

idiofon - instrument, którego źródłem dźwięku jest drgające ciało sprężyste, np. talerze, trójkąt, harmonijka ustna.

imitować - powtarzać motyw, melodię innego głosu lub instrumentu w utworze.

impetuoso - sposób wykonania utworu: porywczo, gwałtownie.

impostacja - ustawianie głosu śpiewaka lub aktora; nauka emisji głosu.

Fot. pexels.com / Pavel Danilyuk

impresario - organizator występów danego artysty lub zespołu; menedżer, agent.

impresja - utwór oddający chwilowe przeżycia lub wrażenia artysty.

impromptu (fr., z łac. in promptu - w pośpiechu; czyt. ęprąpti) - utwór o swobodnej budowie, głównie na fortepian, podzielony najczęściej na trzy części, z których środkowa przeciwstawiona jest pozostałym.

improwizacja:

1. układanie, tworzenie dzieła artystycznego bez wcześniejszego przygotowania, spontanicznie
2. dzieło art. powstałe w wyniku takiego tworzenia.

improwizować:

1. wykonywać utwór komponowany na bieżąco w trakcie jego wykonywania
2. wprowadzać różne wariacje do wykonywanego utworu.

incipit - początkowe wyrazy utworu, przytaczane zwykle gdy ten nie ma tytułu.

inscenizacja:

1. wystawienie na scenie opracowanego artystycznie utworu
2. art. opracowanie utworu do wystawienia go na scenie.

inscenizator - osoba zajmująca się art. opracowaniem utworu do wystawienia na scenie; twórca inscenizacji. 

instrument - urządzenie służące do wytwarzania dźwięków muzycznych.

Fot. pexels.com / cottonbro

instrumentacja - przygotowanie partytury dla poszczególnych instrumentów w orkiestrze.

instrumentalista - członek zespołu muz. grający na jakimś instrumencie, w odróżnieniu od wokalisty.

instrumentalna muzyka - wykonywana przy użyciu instrumentów, bez śpiewu.

instrumentalny:

1. przeznaczony do wykonania na instrumentach
2. o zespole: składający się tylko z instrumentalistów.

instrumentarium:

1. ogół instrumentów używanych w określonej epoce na określonym obszarze
2. zestaw instrumentów w zespole muz.

instrumentologia - nauka o instrumentach badająca w aspekcie historycznym ich powstawanie, rozwój konstrukcji, technologię wytwarzania i funkcje na podstawie różnych przekazów i badań. 

instrumentoznawstwo - nauka praktycznego wykorzystania współczesnego instrumentarium.

interludium - w dłuższym utworze: krótka partia napisana specjalnie na jeden instrument.

intermedium (łac. inter - wśród, pomiędzy, medium - środek) - wstawka baletowa, dialogowa lub instrumentalna wykonywana podczas przerw między częściami opery; można ją też nazywać intermezzo.

intermezzo:

1. od XVII do XVIII w. wstawka muzyczna o komicznym i pogodnym charakterze, wykonywana między aktami w operze
2. w romantyzmie: miniatura fortepianowa.

interpretacja - sposób zagrania utworu lub roli przez aktora, będący wynikiem własnego przeżycia i zrozumienia utworu lub granej przez artystę postaci. 

interpretator - wykonawca utworu.

interwał - różnica wysokości dwóch dźwięków współbrzmiących lub następujących po sobie.

intonacja - rozpoczynanie przez jedną osobę śpiewu zbiorowego.

intonować - podawać ton, melodię, zaczynać śpiew zbiorowy.

intrada (hiszp. entrada - wejście, wstęp):

1. krótki utwór instrumentalny w tempie marsza, początek suity barokowej
2. w operach i baletach francuskich: utwór towarzyszący wejściu orszaku, grup tanecznych lub ważnych postaci
3. krótki wstęp do opery; inaczej introdukcja.

intro - wstępny utwór na płycie.

introdukcja - początkowy fragment dzieła, najczęściej wstęp instrumentalny utworu.

iteracja (łac. itetare - powtarzać) - wielokrotne powtarzanie tego samego motywu w jednym utworze. 

izometria - jednakowa budowa metryczna wszystkich głosów utworu.

izorytmia:

1. jednakowa struktura rytmiczna we wszystkich głosach w wielogłosowym utworze wokalnym
2. budowa takiego utworu oparta na jednakowym schemacie rytmicznym powtarzającym się w tenorze.
   

Źródła:

• Wielki słownik wyrazów obcych, Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, 2015, str. 370, 374, 376-378, 386, 388, 392-394, 399, 401
• Słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, str. 174-175, 180, 182
• Nowa podręczna encyklopedia A-Z, Wydawnictwo Zielona Sowa, 2007, str. 370.

Pozostałe części słownika są dostępne na stronie głównej w zakładce Słowniczek.